Επίσπευση της μείωσης αντικειμενικών αξιών

Λεπτομέρειες

Δημιουργηθηκε στις Κυριακή, 20 Δεκεμβρίου 2015 19:39

Το ενδεχόμενο να επισπεύσει την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στα ακίνητα, προχωρώντας σε έναν πρώτο γύρο μειώσεων ακόμη και μέσα στο πρώτο δίμηνο του 2016, εξετάζει το υπουργείο Οικονομικών υπό την πίεση και της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία έχει κριθεί ότι το ελληνικό Δημόσιο έχει παραβιάσει τον νόμο των αντικειμενικών αξιών. Υλοποίηση του σεναρίου άμεσης μείωσης των αντικειμενικών αξιών θα πυροδοτήσει αλυσιδωτές εξελίξεις και επανεξέταση των συντελεστών υπολογισμού σχεδόν για το σύνολο των φόρων που επιβάλλονται επί της ακίνητης περιουσίας, με κυριότερο τον ΕΝΦΙΑ του 2016.

Η Ελλάδα διαθέτει, όπως προκύπτει από τη σύγκριση με τους φόρους κατοχής ακινήτων που εφαρμόζουν άλλες χώρες, αρνητική πρωτιά: είναι η μοναδική στην Ευρώπη που επιβάλλει φόρους επί αξιών που είναι υψηλότερες από τις πραγματικές, ενώ χρησιμοποιεί και εξαιρετικά υψηλούς συντελεστές. Αυτό δεν θα αλλάξει λόγω... μνημονίου. Με το που θα γίνει η μείωση των αντικειμενικών αξιών, οι συντελεστές θα πρέπει να αυξηθούν καθώς και για το 2016 (αλλά και για όλη την περίοδο εφαρμογής του μνημονίου, δηλαδή μέχρι το 2018) είμαστε υποχρεωμένοι να διασφαλίσουμε ως χώρα ότι δεν θα μειωθούν τα φορολογικά έσοδα από τον φόρο κατοχής ακινήτων.

Η επιτροπή που συγκροτήθηκε με απόφαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου, προκειμένου να μελετήσει τις αντικειμενικές αξίες ειδικά στο Λεκανοπέδιο, αναμένεται να καταθέσει το πόρισμά της μέσα στην επόμενη εβδομάδα.

Το σενάριο που επεξεργάζονται στην Καραγεώργη Σερβίας προβλέπει να υπάρξει άμεση αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών μέχρι τον Φεβρουάριο, καθώς μετά την απόφαση του ΣτΕ υπάρχει ο κίνδυνος να κριθούν άκυρες πράξεις επιβολής φόρου στα ακίνητα. Η πλήρης εξίσωση αντικειμενικών-πραγματικών θα γίνει προς το τέλος της χρονιάς. Πέραν των αξιών, πολύς λόγος γίνεται και για τους συντελεστές. Είναι δεδομένο ότι ο ΕΝΦΙΑ του 2016 θα έχει υψηλότερους συντελεστές, καθώς θα μειωθεί –λόγω αξιών– η φορολογητέα ύλη. Αν μάλιστα η κυβέρνηση επιλέξει να θεσπίσει και ένα «αφορολόγητο» (είτε για την κύρια κατοικία είτε για τις μικρές περιουσίες), η αύξηση των συντελεστών θα είναι ακόμη μεγαλύτερη. Εκτός από τους φόρους κατοχής, συζητούνται και οι φόροι μεταβίβασης, με το υπουργείο Οικονομικών να δέχεται πιέσεις για περαιτέρω μείωσή τους ακόμη και από τις τράπεζες.

Το 2016, το ενδιαφέρον για τα ακίνητα θα είναι αυξημένο λόγω απελευθέρωσης των πλειστηριασμών (θα γίνονται πλέον με βάση τις αγοραίες αξίες), αλλά και διευθέτησης των «κόκκινων» δανείων και οι εμπλεκόμενοι θέλουν να αντιμετωπίσουν όσο το δυνατόν μικρότερα έξοδα.

Η ελληνική πρωτιά

Στοιχεία που συγκέντρωσε η «Κ» τόσο από τις εκθέσεις που συντάσσουν οι κατά τόπους ελληνικές πρεσβείες όσο και από τη διδακτορική διατριβή του Αναστάσιου Βάππα, μέλους της διοικούσας επιτροπής της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων, δείχνουν ότι η Ελλάδα (μαζί με την Ιταλία) είναι οι μοναδικές χώρες που επιβάλλουν φόρο κατοχής ακινήτων επί αξιών που ξεπερνούν τις πραγματικές. Δεδομένου μάλιστα ότι οι αντικειμενικές αξίες έχουν ξεπεράσει κατά 40% τις πραγματικές, δικαιούμαστε πλέον ως χώρα τον τίτλο του «πρωταθλητή».

Το «ελληνικό μοντέλο», δηλαδή η φορολόγηση ανά τετραγωνικό μέτρο, το ακολουθούν και άλλες χώρες, σύμφωνα με τα στοιχεία του κ. Βάππα. Μεταξύ αυτών η Σλοβακία (επιβάλλει φόρο 0,033 ευρώ ανά τετραγωνικό), η Τσεχία (από 0,08 έως 2 ευρώ ανά τετραγωνικό), η Ουγγαρία (0,67 έως 3,68 ευρώ ανά τετραγωνικό) ή ακόμη και η Αλβανία. Προφανώς, δεν χωρά σύγκριση με την Ελλάδα, η οποία ακόμη και στη φτωχότερη γειτονιά επιβάλλει φόρο από 2,5 ευρώ, ο οποίος φτάνει να κλιμακώνεται μέχρι και τα... 17 ευρώ με προοπτική περαιτέρω αύξησης.

Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζουν το σύστημα των αντικειμενικών αξιών όπως κάνει η Ελλάδα με τον συμπληρωματικό φόρο στα ακίνητα (σ.σ. τον δεύτερο φόρο κατοχής που εφαρμόζεται ταυτόχρονα με τον ΕΝΦΙΑ). Η διαφορά είναι ότι σε όλες τις χώρες, οι αντικειμενικές αξίες υπολείπονται των πραγματικών. Οπου δεν συμβαίνει αυτόματα, φροντίζει ο νομοθέτης να εξασφαλίσει ότι δεν θα υπερφορολογηθούν οι ιδιοκτήτες. Ετσι, η Κύπρος χρησιμοποιεί τις αξίες του... 1980. Η Γαλλία επιβάλλει τον φόρο επί του 50% της αντικειμενικής μισθωτικής αξίας. Η Νορβηγία εφαρμόζει φόρο επί του 25% της τρέχουσας αξίας. Η Γερμανία χρησιμοποιεί αντικειμενικές που υπολείπονται των πραγματικών και υιοθετεί χαμηλούς συντελεστές από 0,26% έως 1% σε εξαιρετικές περιπτώσεις (σ.σ. στην Ελλάδα ο φόρος φτάνει στο 2%). Στο Βέλγιο εφαρμόζεται φορολόγηση με συντελεστές 1,25% και 2,5% (στις Βρυξέλλες / Βαλλονία και στη Φλάνδρα αντίστοιχα) αλλά επί του αναπροσαρμοζόμενου τεκμαρτού εισοδήματος των ακινήτων (revenu cadastral) και όχι επί της αξίας. Ακόμη και η Ιταλία που «συναγωνίζεται» την Ελλάδα (μάλιστα πρόσφατα αποτέλεσε παράδειγμα προς μίμηση εξαιτίας του ότι επιβάλλει φόρο και στα ακίνητα εξωτερικού, κάτι που δεν έχει αποδώσει εισπρακτικά) εξαιρεί εντελώς την κύρια κατοικία και επιβάλλει φόρο κατοχής επί των αντικειμενικών αξιών με συντελεστές από 0,2% έως 1,9%. Στην Ισπανία, στις φτωχότερες περιοχές μπαίνει «κόφτης», ώστε να εξασφαλίζεται ότι κανείς δεν θα πληρώνει περισσότερα από 135 ευρώ σε ετήσια βάση.

Τι φόρο πληρώνουν οι «γείτονες»

Ιδού και τα συστήματα που εφαρμόζει η «γειτονιά»:

• Στην Κύπρο, ο φόρος υπολογίζεται στην αγοραία αξίας της ακίνητης ιδιοκτησίας την… 1/1/1980, όπως αναφέρεται στον επιχειρηματικό οδηγό που συντάσσει κάθε χρόνο η πρεσβεία της Ελλάδας στην Κύπρο. Ο κυπριακός ΕΝΦΙΑ καταβάλλεται στις 30/09 κάθε χρόνο, ενώ έχει αφορολόγητο 12.500 ευρώ (μοιάζει μικρό αλλά δεν είναι, καθώς αφορά σε αξίες προ 35 ετών). Από 12.500 έως 40.000 ευρώ επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 0,6%, από 40.000 έως 120.000 ευρώ με συντελεστή 0,8%, ενώ οι μεγάλες περιουσίες (από 800.000 ευρώ έως τρία εκατ. ευρώ και άνω των τριών εκατ. ευρώ) φορολογούνται με 1,7% και 1,9% αντίστοιχα.

• Στη Βουλγαρία, ο φόρος επί των ακινήτων είναι υπόθεση των δήμων και σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της ελληνικής πρεσβείας στη Σόφια, υπολογίζεται με συντελεστή από 0,5% έως 2% επί της αξίας του ακινήτου.

• Στην Αλβανία, επιβάλλεται αντίστοιχος φόρος με τον ελληνικό ΕΝΦΙΑ, ο οποίος υπολογίζεται ανά τετραγωνικό. Μόνο που υπολογίζεται με ποσά που κυμαίνονται από 0,04 έως 2,9 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Ειδικά στις κατοικίες, ο φόρος κυμαίνεται από 5-30 λεκ (0,04 έως 0,22 ευρώ) ανά τετραγωνικό για την κύρια κατοικία και διπλασιάζεται για τις υπόλοιπες. Ενα εκτάριο αγροτικής γης μπορεί να φορολογηθεί με 5,07 έως 40,5 ευρώ μετά τα πρώτα πέντε έτη από τη φύτευση, αναφέρει ο επιχειρηματικός οδηγός της πρεσβείας της Ελλάδας στα Τίρανα.

• Στα Σκόπια, ο φόρος ιδιοκτησίας τροποποιήθηκε το 2008 και πλέον επιβάλλεται στα κτίρια γραφείων και επιχειρήσεων καθώς και στα διαμερίσματα στις ορεινές περιοχές. Υπολογίζεται όμως με συντελεστές της τάξεως του 0,1-0,2%, σύμφωνα με έκθεση του Γραφείου Συνδέσμου της Ελλάδας στην ΠΓΔΜ.

kathimerini.gr