ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ
ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΟΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’
ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΟΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
Άρθρο 1
Αντικείμενο του φόρου 1. Από το έτος 2014 και για κάθε επόμενο έτος επιβάλλεται ετήσιος Ενιαίος Φόρος Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Α.) στα δικαιώματα, όπως ορίζονται στην παράγραφο 2 του παρόντος, σε ακίνητα τα οποία βρίσκονται στην Ελλάδα και τα οποία ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή κάθε είδους νομικές οντότητες την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους.2. Ο ΕΝ.Φ.Α. επιβάλλεται στα εμπράγματα δικαιώματα της πλήρους κυριότητας, της ψιλής κυριότητας, της επικαρπίας, της οίκησης και της επιφάνειας επί του ακινήτου, καθώς και στο ενοχικό δικαίωμα της αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης, βοηθητικού χώρου και κολυμβητικής δεξαμενής, που βρίσκονται σε κοινόκτητο τμήμα του ακινήτου και αποτελούν παρακολούθημα των παραπάνω εμπραγμάτων δικαιωμάτων. Εξαιρετικά επιβάλλεται και στο δικαίωμα της νομής ή οιονεί νομής σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περίπτωση ζ) της παρ.2 του άρθρου 2. 3. Τα δικαιώματα επί των οποίων επιβάλλεται ο ΕΝ.Φ.Α. είναι αυτά που υπάρχουν την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας, ανεξάρτητα από μεταβολές που τυχόν επέρχονται κατά τη διάρκεια του έτους αυτού και ανεξάρτητα από τη μεταγραφή του τίτλου κτήσης. 4. Για τον καθορισμό του ΕΝ.Φ.Α. λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση του ακινήτου. Η πραγματική κατάσταση του ακινήτου προκύπτει από την οριστική εγγραφή στο κτηματολογικό γραφείο. Αν δεν υπάρχει οριστική εγγραφή, λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία του ακινήτου, όπως προκύπτουν από τον τίτλο κτήσης. Αν δεν υπάρχει τίτλος κτήσης, λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία της πραγματικής κατάστασης του ακινήτου.
Άρθρο 2
Υποκείμενο του φόρου1. Υποκείμενο του φόρου είναι κάθε πρόσωπο ή οντότητα του άρθρου 1, ανάλογα με το δικαίωμα και το ποσοστό του, και ειδικότερα:α) Αυτός που αποκτά δικαίωμα σε ακίνητο από οποιαδήποτε αιτία, από την ημερομηνία σύνταξης του οριστικού συμβολαίου κτήσης ή από την ημερομηνία τελεσιδικίας της δικαστικής απόφασης με την οποία αναγνωρίζεται δικαίωμα ή καταδικάζεται ο δικαιοπάροχος σε δήλωση βουλήσεως. β) Ο υπερθεματιστής, από την ημερομηνία σύνταξης της κατακυρωτικής έκθεσης. γ) Ο κληρονόμος και ειδικότερα:
αα) Ο εκ διαθήκης κληρονόμος, εφόσον έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους.
ββ) Ο εξ αδιαθέτου κληρονόμος, εφόσον δεν έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους. δ) Όποιος έχει αποκτήσει δικαίωμα σε ακίνητο με οριστικό συμβόλαιο δωρεάς αιτία θανάτου, εφόσον ο θάνατος επήλθε μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους. 2. Υποκείμενος στον ΕΝ.Φ.Α είναι και: α) Αυτός που αποκτά δικαίωμα με προσύμφωνο αγοράς, εφόσον σε αυτό προβλέπεται η κατάρτιση της εμπράγματης δικαιοπραξίας με αυτοσύμβαση, με εξαίρεση το εργολαβικό προσύμφωνο.β) Ο δικαιούχος ακινήτου από το Δημόσιο ή τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας ή Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή Ν.Π.Δ.Δ. και για το χρονικό διάστημα πριν από τη σύνταξη οριστικού παραχωρητηρίου, εφόσον έχει παραλάβει το ακίνητο. γ) Ο κηδεμόνας για τα ακίνητα σχολάζουσας κληρονομιάς.δ) Ο εκτελεστής διαθήκης ή εκκαθαριστής κληρονομίας για τα κληρονομιαία ακίνητα.ε) Ο μεσεγγυούχος ακινήτου.στ) Ο σύνδικος της πτώχευσης.ζ) Ο νομέας επίδικου ακινήτου. Αν το ακίνητο εκνικηθεί με τελεσίδικη απόφαση, ο ΕΝ.Φ.Α. που καταβλήθηκε δεν επιστρέφεται. η) Ο εργολάβος, για ακίνητο το οποίο, αν και συμφωνήθηκε να μεταβιβασθεί δεν έχει μεταβιβαστεί από τον γηπεδούχο στον εργολάβο ή σε τρίτα πρόσωπα που αυτός θα είχε υποδείξει, εφόσον έχουν παρέλθει τρία (3) έτη από την έκδοση της αρχικής οικοδομικής άδειας ή έχουν εκμισθωθεί ή χρησιμοποιηθεί με οποιονδήποτε τρόπο εντός των τριών αυτών ετών από τον εργολάβο.θ) Αυτός που κατέχει ακίνητο που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς τη συναίνεσή του. 3. Ο πλήρης κύριος υποχρεούται στην καταβολή του συνολικού φόρου που βαρύνει το ακίνητο κατά το ποσοστό συνιδιοκτησίας του. 4. Αν συστάθηκε επικαρπία, ο συνολικός φόρος που βαρύνει το ακίνητο επιμερίζεται μεταξύ του ψιλού κυρίου και του επικαρπωτή ως εξής: α) Αν ο επικαρπωτής είναι φυσικό πρόσωπο, ο φόρος που αναλογεί στο δικαίωμα αυτό ορίζεται ως ποσοστό του φόρου που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα του ακινήτου, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή ως εξής:(αα) Στα 8/10, αν ο επικαρπωτής δεν έχει υπερβεί το 20ό έτος της ηλικίας του.
(ββ) Στα 7/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 20ό έτος της ηλικίας του.
(γγ) Στα 6/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 30ό έτος της ηλικίας του.
(δδ) Στα 5/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 40ό έτος της ηλικίας του.
(εε) Στα 4/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 50ό έτος της ηλικίας του.
(στστ) Στα 3/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 60ό έτος της ηλικίας του.
(ζζ) Στα 2/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας του.
(ηη) Στο 1/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 80ό έτος της ηλικίας του.β) Αν ο επικαρπωτής δεν είναι φυσικό πρόσωπο, ο φόρος που αναλογεί στο δικαίωμα αυτό ορίζεται στα 8/10 του φόρου που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα.γ) Ο φόρος που αναλογεί στην ψιλή κυριότητα προκύπτει αν από το φόρο που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα αφαιρεθεί ο φόρος που αναλογεί στην επικαρπία. 5. Ο φόρος που αναλογεί στην οίκηση και στο δικαίωμα της επιφάνειας ισούται με το φόρο που αναλογεί στην επικαρπία. Στην περίπτωση αυτή ο φόρος που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα ισούται με το φόρο που αναλογεί στην ψιλή κυριότητα. 6. Ο φόρος που αναλογεί στο ενοχικό δικαίωμα της αποκλειστικής χρήσης ακινήτου προκύπτει σύμφωνα με το εμπράγματο δικαίωμα επί του ακινήτου του οποίου αποτελεί παρακολούθημα και κατά το ποσοστό του επί αυτού . 7. Ο φόρος που αναλογεί σε ακίνητο της περίπτωσης θ’ της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού ισούται με το φόρο που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα, χωρίς να οφείλεται φόρος από τον κύριο του ακινήτου.
Άρθρο 3
Απαλλαγές από τον ΕΝΦΑ1. Απαλλάσσονται από τον ΕΝ.Φ.Α. τα δικαιώματα στα ακίνητα που:α) Ανήκουν στο Δημόσιο, στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και στην Εταιρεία των Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ Α.Ε.), με την επιφύλαξη της παραγράφου 7 του άρθρου 2. β) Ανήκουν σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), που εντάσσονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και σε Ο.Τ.Α. και ιδιοχρησιμοποιούνται. Οι ανώνυμες εταιρείες της Γενικής Κυβέρνησης, με την επιφύλαξη της προηγούμενης περίπτωσης, δεν απαλλάσσονται από τον ΕΝ.Φ.Α. γ) Ανήκουν σε ξένα κράτη, εφόσον το ακίνητο χρησιμοποιείται για την εγκατάσταση πρεσβείας ή προξενείου του ξένου κράτους ή για την εγκατάσταση πρεσβευτή, πρόξενου και λοιπών διπλωματικών αντιπροσώπων και πρακτόρων του ξένου κράτους, με τον όρο της αμοιβαιότητας.δ) Ανήκουν σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) που δεν εντάσσονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και ιδιοχρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την εκπλήρωση μορφωτικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού, αθλητικού, θρησκευτικού, φιλανθρωπικού και κοινωφελούς σκοπού ε) Ανήκουν σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) που δεν εντάσσονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και ιδιοχρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την εκπλήρωση μορφωτικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού, αθλητικού, θρησκευτικού, φιλανθρωπικού και κοινωφελούς σκοπού. στ) Ανήκουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες των γνωστών θρησκειών και δογμάτων κατά την παράγραφο 2 του άρθρου 13 του Συντάγματος και στο Άγιο Όρος και ιδιοχρησιμοποιούνται για την εκπλήρωση του λατρευτικού, θρησκευτικού και κοινωφελούς έργου τους. ζ) Ανήκουν στα νομικά πρόσωπα που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς διοίκησης και διαχείρισης του ν.3647/2008 (Α’ 37) και ιδιοχρησιμοποιούνται. η) Για τα οποία:
αα) Αποκλειστικά κατά το μέρος για το οποίο υφίσταται απαγόρευση οποιασδήποτε χρήσης, σύμφωνα με τον ισχύοντα Πολεοδομικό Σχεδιασμό (ιδίως ρυμοτομικό βάρος, ρυμοτομική απαλλοτρίωση), ή για λόγους προστασίας μνημείων και αρχαιοτήτων (ιδίως αρχαιολογική δέσμευση για ανασκαφές, κήρυξη αρχαιολογικού χώρου), καθώς και για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, που έχει επιβληθεί από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και εφόσον η δέσμευση αυτή δεν συνοδεύεται από αξίωση ή καταβολή σχετικής αποζημίωσης. Σε περίπτωση μερικής απαγόρευσης που δεν συνοδεύεται από αποζημίωση, ο ΕΝ.Φ.Α. μειώνεται κατά τριάντα τοις εκατό (30%).
ββ) έχει διαταχθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση η αποδέσμευση από απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος και δεν έχει εκδοθεί σχετική πράξη της Διοίκησης για την ως άνω αποδέσμευση, και
γγ) έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση αποζημίωσης για απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος και δεν έχει καταβληθεί η αποζημίωση μετά από ένα (1) έτος από το έτος έκδοσης της παραπάνω απόφασης. 2. Κάθε άλλη διάταξη, γενική ή ειδική, που αφορά απαλλαγές από φόρους ή τέλη, δεν εφαρμόζεται για τον Ενιαίο Φόρο Ακίνητης Περιουσίας, με την εξαίρεση των συμβάσεων παραχώρησης του Δημοσίου που έχουν κυρωθεί με νόμο μέχρι την κατάθεση στη Βουλή του παρόντος νόμου, εφόσον σε αυτές είχε προβλεφθεί η πλήρης απαλλαγή από φόρους ακίνητης περιουσίας έναντι του Δημοσίου.
Άρθρο 4Υπολογισμός του φόρου1. Ο ΕΝ.Φ.Α. που αναλογεί στα δικαιώματα επί των κτισμάτων υπολογίζεται με βάση τη γεωγραφική θέση, την επιφάνεια, τη χρήση, την παλαιότητα, τον όροφο και τον αριθμό προσόψεων του κτίσματος. Ειδικότερα:α) Η γεωγραφική θέση του κτίσματος προσδιορίζει την τιμή ζώνης, στην οποία υπάγεται αυτό σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του ν.1249/1982 (Α’ 43) και των αποφάσεων του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότησή τους κάθε φορά. Ανάλογα με την τιμή ζώνης που ισχύει την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας, γίνεται κατάταξη του κτίσματος σε αντίστοιχη φορολογική ζώνη. β) Η επιφάνεια υπολογίζεται σε τετραγωνικά μέτρα. γ) Προκειμένου για ειδικά κτίρια, η επιφάνεια απομειώνεται με την εφαρμογή Συντελεστή Απομείωσης Επιφανείας (Σ.Α.Ε.). Ως ειδικά κτίρια για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος κεφαλαίου νοούνται τα κτίσματα των περιπτώσεων δ’, ε’, στ’, ζ’, η’ και θ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 2 της υπ’αριθμ.
1129485/479/3-12-1996 απόφασης του Υπουργού Οικονομικών (Β’ 1152), δ) Η χρήση των χώρων του κτίσματος διακρίνεται σε κύρια και βοηθητική. ε) Η παλαιότητα του κτίσματος προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ του έτους φορολογίας και του έτους έκδοσης της νεώτερης οικοδομικής άδειας. Αν δεν υπάρχει οικοδομική άδεια, ως έτος έκδοσής της λαμβάνεται το έτος κατασκευής το οποίο προκύπτει από δημόσιο έγγραφο. Αν το έτος κατασκευής δεν προκύπτει από δημόσιο έγγραφο ή από τη δήλωση στοιχείων ακινήτων, ως έτος έκδοσης της άδειας λαμβάνεται το έτος κατά το οποίο δηλώθηκε το κτίσμα με την υποβολή προς τη Φορολογική Διοίκηση της δήλωσης στοιχείων ακινήτων. 2. Για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Α., με βάση τα κριτήρια της προηγούμενης παραγράφου, καθορίζονται συντελεστές ως εξής:α) Βασικός Φόρος (ΒΦ), που προκύπτει από την τιμή ζώνης σε συνδυασμό με τη φορολογική ζώνη, σύμφωνα με τον πίνακα που ακολουθεί:
Τιμή ζώνης
(€/μ2)
|
Φορολογική ζώνη
|
Βασικός Φόρος
(€/μ2)
|
0
|
-
|
500
|
1
|
2,3
|
501
|
-
|
750
|
2
|
2,7
|
751
|
-
|
1.000
|
3
|
3,0
|
1.001
|
-
|
1.250
|
4
|
3,2
|
1.251
|
-
|
1.500
|
5
|
3,6
|
1.501
|
-
|
1.750
|
6
|
4,0
|
1.751
|
-
|
2.000
|
7
|
4,5
|
2.001
|
-
|
2.250
|
8
|
5,0
|
2.251
|
-
|
2.500
|
9
|
6,0
|
2.501
|
-
|
2.750
|
10
|
7,0
|
2.751
|
-
|
3.000
|
11
|
8,0
|
3.001
|
-
|
3.250
|
12
|
9,0
|
3.251
|
-
|
3.500
|
13
|
10,0
|
3.501
|
-
|
3.750
|
14
|
11,0
|
3.751
|
-
|
4.000
|
15
|
12,0
|
4.001
|
-
|
4.250
|
16
|
13,0
|
4.251
|
-
|
4.500
|
17
|
14,0
|
4.501
|
-
|
4.750
|
18
|
15,0
|
4.751
|
-
|
5.000
|
19
|
16,0
|
5.001
|
+
|
|
20
|
17,0
|
Κτίσματα εντός ή εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, για τα οποία δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, καθώς και τα ειδικά κτίρια της υποπαραγράφου γ’ της παραγράφου 1, εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης της Δημοτικής Ενότητας στην οποία βρίσκονται. Αν δεν έχουν καθοριστεί τιμές ζώνης στη Δημοτική Ενότητα, εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης του οικείου Δήμου και, αν δεν έχουν καθοριστεί τιμές ζώνης στο Δήμο, εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης της οικείας Περιφερειακής Ενότητας.β) Συντελεστής Παλαιότητας Κτίσματος (ΣΠΚ), σύμφωνα με τον πίνακα που ακολουθεί:
Παλαιότητα
|
Συντελεστής
Παλαιότητας
|
26 έτη και άνω
|
1,00
|
20 έως 25 έτη
|
1,05
|
15 έως και 19 έτη
|
1,10
|
10 έως και 14 έτη
|
1,15
|
5 έως και 9 έτη
|
1,20
|
Μέχρι και 4 έτη
|
1,25
|
γ) Συντελεστής Απομείωσης Επιφάνειας (ΣΑΕ) κτίσματος, προκειμένου για κύριους χώρους ειδικών κτιρίων, ο οποίος προκύπτει για το κλιμάκιο επιφάνειας στο οποίο αντιστοιχεί, σύμφωνα με τον πίνακα που ακολουθεί:
Κλιμάκιο Επιφάνειας
(μ2)
|
Συντελεστής
απομείωσης
|
0 - 500
|
1,00
|
500,01 - 1.500
|
0,80
|
1.500,01-3.000
|
0,75
|
3,000,01-5.000
|
0,65
|
5,000,01-10.000
|
0,55
|
10.000,01-25.000
|
0,45
|
25.000,01-50.000
|
0,35
|
50.000,01 και άνω
|
0,25
|
δ) Συντελεστής ορόφου (ΣΟ), ο οποίος προκύπτει από τον όροφο στον οποίο βρίσκεται το κτίσμα, σύμφωνα με τον πίνακα που ακολουθεί:
Όροφος
|
Συντελεστής ορόφου
|
|
|
Υπόγειο
|
0,98
|
|
Ισόγειο και 1ος
|
1,00
|
|
2ος και 3ος
|
1,02
|
|
4ος και 5ος
|
1,03
|
|
6ος και άνω
|
1,04
|
|
Σε περίπτωση που το κτίσμα εκτείνεται σε περισσότερους από έναν ορόφους, ως Συντελεστής Ορόφου λαμβάνεται εκείνος του υψηλότερου ορόφου. Ο Συντελεστής Ορόφου δεν εφαρμόζεται στα ειδικά κτίρια και τις μονοκατοικίες. ε) Προκειμένου για μονοκατοικία, εφαρμόζεται Συντελεστής Μονοκατοικίας (ΣΜ), ο οποίος ορίζεται σε 1,02. στ) Συντελεστής πρόσοψης (ΣΠ), ο οποίος ορίζεται σε 1 για μηδενικό αριθμό προσόψεων, 1,01 για κτίρια με μία πρόσοψη και 1,02 για κτίρια με δύο ή περισσότερες προσόψεις. Ο συντελεστής αυτός δεν εφαρμόζεται στους βοηθητικούς χώρους, καθώς και στα ειδικά κτίρια. ζ) Συντελεστής Βοηθητικών Χώρων (ΣΒΧ), ο οποίος ορίζεται σε 0,1. η) Συντελεστής ημιτελών κτισμάτων (ΣΗΚ), ο οποίος ορίζεται σε 0,4 και εφαρμόζεται στα ημιτελή κτίσματα, τα οποία δεν ηλεκτροδοτούνται ή ηλεκτροδοτούνται με «εργοταξιακό» ρεύμα και παραμένουν κενά. 3. α. Ο ΕΝ.Φ.Α. για τα δικαιώματα επί των κτισμάτων, εκτός των ειδικών κτιρίων, ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας, του βασικού φόρου, του συντελεστή παλαιότητας κτίσματος, του συντελεστή ορόφου ή μονοκατοικίας και του συντελεστή πρόσοψης, καθώς και του συντελεστή βοηθητικών χώρων, και του συντελεστή ημιτελούς κτίσματος, κατά περίπτωση, ως εξής: Φόρος = Επιφάνεια κτίσματος (μ2) x ΒΦ x ΣΠΚ x ΣΟ ή ΣΜ x ΣΠ x ΣΒΧ (όπου εφαρμόζεται ) x ΣΗΚ (όπου εφαρμόζεται). β. Προκειμένου για τα ειδικά κτίρια της παραγράφου 1γ) του παρόντος άρθρου, ο ΕΝ.Φ.Α. ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας, του βασικού φόρου, του συντελεστή παλαιότητας κτίσματος, του συντελεστή απομείωσης επιφάνειας, του συντελεστή βοηθητικών χώρων και του συντελεστή ημιτελούς κτίσματος, κατά περίπτωση, ως εξής:Φόρος = Επιφάνεια κτίσματος (μ2) x ΒΦ x ΣΠΚ x ΣΑΕ x ΣΒΧ (όπου εφαρμόζεται) x ΣΗΚ (όπου εφαρμόζεται). 4. α) Γήπεδο το οποίο βρίσκεται εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού (οικόπεδο) εντάσσεται σε φορολογική ζώνη και προσδιορίζεται συντελεστής φόρου με βάση τη μοναδιαία αξία του οικοπέδου, σύμφωνα με τον πίνακα που ακολουθεί:
Μοναδιαία Αξία οικοπέδου
(€/μ2)
|
Φορολογική ζώνη
|
Συντελεστής φόρου
(€/μ2)
|
0,01
|
-
|
2,00
|
1
|
0,020
|
2,01
|
-
|
4,00
|
2
|
0,050
|
4,01
|
-
|
6,00
|
3
|
0,100
|
6,01
|
-
|
10,00
|
4
|
0,150
|
10,01
|
-
|
14,00
|
5
|
0,200
|
14,01
|
-
|
20,00
|
6
|
0,250
|
20,01
|
-
|
50,00
|
7
|
0,300
|
50,01
|
-
|
75,00
|
8
|
0,400
|
75,01
|
-
|
100,00
|
9
|
0,500
|
100,01
|
-
|
150,00
|
10
|
0,700
|
150,01
|
-
|
200,00
|
11
|
1,000
|
200,01
|
-
|
300,00
|
12
|
1,500
|
300,01
|
-
|
400,00
|
13
|
2,000
|
400,01
|
-
|
500,00
|
14
|
3,000
|
500,01
|
-
|
600,00
|
15
|
4,000
|
600,01
|
-
|
700,00
|
16
|
5,000
|
700,01
|
-
|
800,00
|
17
|
6,000
|
800,01
|
-
|
900,00
|
18
|
7,000
|
900,01
|
-
|
1.000,00
|
19
|
8,000
|
1.000,01
|
-
|
1.500,00
|
20
|
9,000
|
1.500,01
|
-
|
2.000,00
|
21
|
10,000
|
2.000,01
|
-
|
3.000,00
|
22
|
15,000
|
3.000,01
|
-
|
4.000,00
|
23
|
20,000
|
4.000,01
|
-
|
5.000,00
|
24
|
25,000
|
5.000,01
|
+
|
|
25
|
30,000
|
β) Η Μοναδιαία Αξία του οικοπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο είναι ο λόγος της φορολογητέας αξίας του οικοπέδου προς τη συνολική επιφάνειά του. γ) Η φορολογητέα αξία του οικοπέδου ισούται με το γινόμενο του συντελεστή οικοπέδου επί την συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου, τον συντελεστή πρόσοψης και την επιφάνεια του οικοπέδου. Για τον υπολογισμό της φορολογητέας αξίας, λαμβάνονται υπόψη τα παρακάτω:αα) Ο συντελεστής οικοπέδου (ΣΟικ) και η συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου, καθώς και ο συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου (ΣΑΟ) για τον υπολογισμό της συνολικής τιμής εκκίνησης του οικοπέδου, λαμβάνονται όπως ορίζονται κάθε φορά στις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 41 του ν.1249/1982, ανεξάρτητα αν ο συντελεστής δόμησης που ισχύει για τα ακίνητα είναι διαφορετικός από τον ΣΑΟ. ββ) Αν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή, στην οποία δεν έχουν καθοριστεί με τις αποφάσεις που προβλέπονται στο προηγούμενο εδάφιο, συντελεστής οικοπέδου (ΣΟικ), συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδουκαι συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου (ΣΑΟ), λαμβάνονται οι χαμηλότεροι ΣΟικ και ΣΑΟ της χαμηλότερης τιμής ζώνης της οικείας Δημοτικής Ενότητας, όπως ορίζονται κάθε φορά στις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 41 του ν.1249/1982. Αν δεν έχουν καθοριστεί τέτοιες ζώνες και τέτοιοι συντελεστές στη Δημοτική Ενότητα λαμβάνονται οι κατώτερες αντίστοιχες τιμές του οικείου Δήμου, και αν δεν έχουν καθοριστεί ούτε στο Δήμο, λαμβάνονται οι κατώτερες αντίστοιχες τιμές στην οικεία Περιφερειακή Ενότητα. γγ) Ανάλογα με την πρόσοψη εφαρμόζεται Συντελεστής Πρόσοψης (ΣΠ), ως εξής: 1,00 για πρόσοψη σε μια μόνο οδό, 1,08 για προσόψεις σε δύο ή περισσότερες οδούς ή σε οδό και πλατεία και 0,80, αν δεν υπάρχει πρόσοψη σε οδό. δ) Οικόπεδα, τα οποία είναι επιφάνειες που χρησιμοποιούνται για τον ελλιμενισμό αεροσκαφών ή είναι λωρίδες γης, στις οποίες βρίσκονται σιδηροτροχιές, ή οικόπεδα έδρασης πύργων και γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ή βρίσκονται εντός των ορίων των περιοχών που ορίζονται από τις διατάξεις των ν.4458/1985 (Βιομηχανικές Περιοχές), ν.2545/1997 (Βιομηχανικές Επιχειρηματικές Περιοχές) και ν.
3982/2011(Επιχειρηματικά Πάρκα), εντάσσονται στην πρώτη φορολογική ζώνη.ε) Αν στο οικόπεδο υπάρχει κτίσμα, η επιφάνεια του οικοπέδου για την οποία επιβάλλεται ΕΝ.Φ.Α. ισούται με το υπόλοιπο της συνολικής επιφάνειας αφού αφαιρεθεί η επιφάνεια του οικοπέδου, η οποία αναλογεί στον συντελεστή αξιοποίησης του οικοπέδου, με βάση τη δόμηση η οποία έχει πραγματοποιηθεί στο οικόπεδο, ως εξής: Επιφάνεια οικοπέδου για την οποία επιβάλλεται ΕΝ.Φ.Α. όταν υπάρχει κτίσμα = συνολική επιφάνεια οικοπέδου – επιφάνεια οικοπέδου που αναλογεί στον ΣΑΟ με βάση τη δόμηση που έχει πραγματοποιηθεί. Για τον Συντελεστή Αξιοποίησης Οικοπέδου (ΣΑΟ) που κατά τα ανωτέρω λαμβάνεται υπόψη ισχύουν όσα ορίζονται στην περίπτωση γ (αα)’ της παρούσας παραγράφου. στ) Ο ΕΝ.Φ.Α. ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας σε τετραγωνικά μέτρα επί τον συντελεστή φόρου, όπως αυτό προκύπτει σύμφωνα με τις διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων, ως εξής: Φόρος = Επιφάνεια γηπέδου (μ2) x ΣΦ.ζ) Για τα οικόπεδα της υποπαραγράφου ε) της παρούσας παραγράφου, ο ΕΝ.Φ.Α. ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας του οικοπέδου σε τετραγωνικά μέτρα, όπως προσδιορίζεται στην υποπαράγραφο ε) επί τον συντελεστή φόρου, όπως υπολογίζεται στην προηγούμενη υποπαράγραφο στ) επί τον συντελεστή 0,75 Φόρος = Υπόλοιπο συνολικής Επιφάνειας γηπέδου (μ2) x ΣΦ x 0,75.5. Για γήπεδα τα οποία βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, ο ΕΝ.Φ.Α. προκύπτει από το Βασικό Συντελεστή Φορολογίας που καθορίζεται σε 0,0015 του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (1,5 ευρώ ανά στρέμμα) με την εφαρμογή των συντελεστών θέσης, χρήσης, απόστασης από τη θάλασσα και κατά περίπτωση των συντελεστών απομείωσης επιφάνειας, πρόσοψης σε εθνική ή επαρχιακή οδό και ύπαρξης κατοικίας, ως εξής: α) Συντελεστής Θέσης (ΣΘ), ο οποίος ορίζεται ανάλογα με τη θέση που αντιστοιχεί στην ελάχιστη Αρχική Βασική Αξία (ΑΒΑ) της Δημοτικής Ενότητας στην οποία εμπίπτει το γήπεδο, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
Ελάχιστη ΑΒΑ (€/μ2)
|
Συντελεστής Θέσης (ΣΘ)
|
0,1
|
-
|
0,49
|
1
|
0,5
|
-
|
0,99
|
1,2
|
1
|
-
|
1,99
|
1,5
|
2
|
-
|
2,99
|
1,8
|
3
|
-
|
4,99
|
2,2
|
5
|
-
|
6,99
|
2,5
|
7
|
-
|
9,99
|
2,8
|
10
|
-
|
14,99
|
3,0
|
15
|
-
|
19,99
|
3,2
|
20
|
+
|
|
3,5
|
Η ελάχιστη Αρχική Βασική Αξία (ΑΒΑ) λαμβάνεται όπως ορίζεται κάθε φορά στις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 49 Α του ν.1249/1982. β) Συντελεστής Χρήσης (ΣΧ), ο οποίος ορίζεται ανάλογα με τη χρήση του γηπέδου, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
Είδος Χρήσης
|
Συντελεστής Χρήσης (ΣΧ)
|
Δάσος ή Δασική έκταση
|
0,5
|
Βοσκότοπος
|
0,6
|
Μονοετής Καλλιέργεια
|
1,0
|
Μεταλλείο – Λατομείο
|
1,2
|
Υπαίθρια Έκθεση/Χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων και αναψυχής
|
1,5
|
Ελαιοκαλλιέργεια
|
1,8
|
Δενδροκαλλιέργειες
|
2,0
|
γ) Συντελεστής Απόστασης από Θάλασσα (ΣΑΘ), ο οποίος ορίζεται ανάλογα με την απόσταση του γηπέδου από τη θάλασσα, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
Απόσταση γηπέδου από τη θάλασσα (μέτρα)
|
Συντελεστής Απόστασης από Θάλασσα (ΣΑΘ)
|
≤100
|
3
|
>100 και ≤200
|
2
|
>200 και ≤500
|
1,5
|
>500 και ≤800
|
1,2
|
>800
|
1
|
δ) Συντελεστής Απομείωσης Επιφάνειας (ΣΑΕ), ο οποίος ορίζεται ανάλογα με την επιφάνεια του γηπέδου και εφαρμόζεται για το κλιμάκιο επιφανείας στο οποίο αντιστοιχεί, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
Κλιμάκιο
Επιφάνειας Γηπέδου (μ2)
|
Συντελεστής Απομείωσης Επιφάνειας Γηπέδου
(ΣΑΕΓ)
|
από 130.001 έως και 500.000
|
0,6
|
από 500.001
|
0,4
|
ε) Συντελεστής Πρόσοψης (ΣΠ), ο οποίος ορίζεται σε 1,2 αν το γήπεδο έχει πρόσοψη σε εθνική οδό και σε 1,1 αν το γήπεδο έχει πρόσοψη σε επαρχιακή οδό. στ) Συντελεστής Κατοικίας (ΣΚ), ο οποίος ορίζεται ίσος με 5, αν υπάρχει κατοικία εντός του γηπέδου. Αν ο φορολογούμενος, η σύζυγος και τα εξαρτώμενα, κατά τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν.
4172/2013, Α’ 167), τέκνα της οικογένειάς του, δεν έχουν εμπράγματα δικαιώματα της παραγράφου 2 του άρθρου 1 σε άλλη κατοικία, σύμφωνα με τη δήλωση στοιχείων ακινήτων και τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, και η κατοικία που υπάρχει στο γήπεδο έχει επιφάνεια κύριων χώρων μικρότερη των 150 μ2, ο συντελεστής δεν εφαρμόζεται. Ο Συντελεστής Κατοικίας εφαρμόζεται στη συνολική επιφάνεια του γηπέδου, χωρίς να αφαιρείται η επιφάνεια του κτίσματος. Αν το γήπεδο έχει επιφάνεια άνω των δέκα χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων (10.000 μ2), ο συντελεστής εφαρμόζεται μέχρι και τις δέκα χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα. ζ) Ο ΕΝ.Φ.Α. της παρούσας παραγράφου ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας του γηπέδου σε τετραγωνικά μέτρα, του βασικού συντελεστή φορολογίας, του συντελεστή θέσης, του συντελεστή χρήσης, του συντελεστή απόστασης από τη θάλασσα, καθώς και των συντελεστών απομείωσης επιφανείας, πρόσοψης και κατοικίας, όπως προβλέπεται, ως εξής: Φόρος = Επιφάνεια γηπέδου (μ2) x ΒΣΦ x ΣΘ x ΣΧ x ΣΑΘ x ΣΑΕΓ (όπου εφαρμόζεται) x ΣΠ (όπως εφαρμόζεται) x ΣΚ (όπως προβλέπεται).η) Ειδικά για γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού , τα οποία χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τον ελλιμενισμό αεροσκαφών ή είναι λωρίδες γης στις οποίες βρίσκονται σιδηροτροχιές, ή εδαφοτεμάχια έδρασης πύργων και γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ή βρίσκονται εντός των ορίων των περιοχών που ορίζονται από τις διατάξεις των ν.4458/1985 (Βιομηχανικές Περιοχές), ν.2545/1997 (Βιομηχανικές Επιχειρηματικές Περιοχές) και ν.
3982/2011 (Επιχειρηματικά Πάρκα), ο ΕΝ.Φ.Α ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας του γηπέδου επί το βασικό συντελεστή φορολογίας του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου.
Άρθρο 5 Προσδιορισμός Ενιαίου Φόρου Ακινήτων και χρόνος υποβολής δήλωσης1. Ο ΕΝ.Φ.Α. προσδιορίζεται με πράξη άμεσου προσδιορισμού του φόρου που εκδίδεται από τη Φορολογική Διοίκηση σύμφωνα με το άρθρο 31 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν.
4174/2013, Α’ 170).2. Για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Α. κατά το έτος 2014 λαμβάνονται υπόψη οι δηλώσεις στοιχείων ακινήτων που προβλέπονται στο άρθρο 23 του ν.
3427/2005 (Α’ 312): αα) για τα φυσικά πρόσωπα, οι δηλώσεις των ετών 2005 έως και 2014 και
ββ) για τα νομικά πρόσωπα, οι δηλώσεις 2013 και 2014. Τα στοιχεία που προκύπτουν από τις δηλώσεις αυτές αποτελούν τη «Δήλωση ΕΝ.Φ.Α.» έτους 2014, η οποία συντίθεται μηχανογραφικά από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και χρησιμοποιείται ως βάση για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Α.3. Για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Α. λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία των ακινήτων του προηγούμενου έτους με τις μεταβολές που επήλθαν. Για τη σύσταση, απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή στα δικαιώματα της παραγράφου 2 του άρθρου 1, από 1.1.2014 και εφεξής, ο φορολογούμενος υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων εντός τριάντα (30) ημερών από την ημέρα της μεταβολής και σε κάθε περίπτωση όχι αργότερα της 31ης Ιανουαρίου του επόμενου έτους.
Άρθρο 6
Χορήγηση εκπτώσεων και αναστολή πληρωμής φόρου 1. Με πράξη της Φορολογικής Διοίκησης χορηγείται έκπτωση πενήντα τοις εκατό (50%) στο φορολογούμενο, την σύζυγο και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του επί του ΕΝ.Φ.Α. που βεβαιώθηκε στα παραπάνω πρόσωπα, αν διαπιστώνεται οικονομική αδυναμία πληρωμής της συνολικής οφειλής για το οικείο έτος. 2. α. Η έκπτωση χορηγείται για τον οφειλόμενο ΕΝ.Φ.Α κάθε έτους, εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:αα) Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Φ.Ε δεν υπερβαίνει τις επτά χιλιάδες ευρώ (€7.000), προσαυξημένο κατά χίλια ευρώ (€1.000) για τον/την σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος, ββ) το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων και των γηπέδων στα οποία κατέχουν δικαιώματα της παραγράφου 2, του άρθρου 1, ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο/η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του (λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας) δεν υπερβαίνει τα εκατόν πενήντα τετραγωνικά μέτρα (150 μ2) προκειμένου για κτίσματα, ή τα πεντακόσια τετραγωνικά μέτρα (500 μ2) προκειμένου για οικόπεδα, ή τα έξι χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα (6.000 μ2), προκειμένου για γήπεδα εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού , και γγ) ο φορολογούμενος, ο/η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του δεν έχουν ή δεν ευθύνονται με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία.β. Η έκπτωση της προηγουμένης υποπαραγράφου ανέρχεται σε ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%), εφόσον πληρούνται σωρευτικά τα κριτήρια που ορίζονται σε αυτήν και ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων ισούται ή υπερβαίνει τα τρία.
3. Προκειμένου για νομικά πρόσωπα μπορεί να χορηγείται αναστολή πληρωμής του φόρου. Η αναστολή πληρωμής χορηγείται για τον οφειλόμενο ΕΝ.Φ.Α. ενός έτους και μπορεί να ανανεώνεται μέχρι τρεις φορές εντός διαστήματος δέκα (10) ετών από τη χορήγηση της πρώτης αναστολής. Για τη χορήγησή της πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:α) Ο συνολικός κύκλος εργασιών του νομικού προσώπου κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Φ.Ε. δεν υπερβαίνει το δεκαπλάσιο του συνολικού φόρου, β) ο συνολικός κύκλος εργασιών, όπως ορίζεται στο προηγούμενο εδάφιο, έχει παρουσιάσει μείωση άνω του τριάντα τοις εκατό (30%) σε σχέση με το προηγούμενο προς αυτό φορολογικό έτος και γ) δεν υπάρχουν ή δεν ευθύνεται για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία.4. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ορίζονται οι διαδικασίες χορήγησης της έκπτωσης, οι διαδικασίες χορήγησης της αναστολής πληρωμής και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
Άρθρο 7
Πληρωμή του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων
1. Ο φόρος καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου, ή σε δόσεις μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.2. Αν ο υπόχρεος καταβάλλει εφάπαξ το σύνολο του φόρου, μέσα στην προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης, παρέχεται έκπτωση ποσού ίσου με ποσοστό ενάμισι τοις εκατό (1,5%) του συνολικά οφειλομένου φόρου.3. Ειδικότερα θέματα σχετικά με τον τρόπο καταβολής του φόρου καθορίζονται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 41 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.
Άρθρο 8 Συμπλήρωση των διατάξεων του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας1. α. Η περίπτωση γ’ του άρθρου 2 του ν.
4174/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«γ.
Ενιαίος Φόρος Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Α.)».
β. Στην παράγραφο 6 του άρθρου 5 του ν.
4174/2013, οι λέξεις «τη φορολογία ακινήτων» αντικαθίστανται με τις λέξεις «τον ενιαίο φόρο ακινήτων». 2. Μετά το άρθρο 39 του ν.
4174/2013 προστίθεται νέο άρθρο 39 Α που έχει ως εξής:
«Άρθρο 39 Α
Υποχρεώσεις τρίτων για τον ενιαίο φόρο ακινήτων
1. Απαγορεύεται, επί ποινή ακυρότητας του συμβολαιογραφικού εγγράφου, η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου, με το οποίο μεταβιβάζεται με οποιαδήποτε αιτία η κυριότητα ακινήτου ή μεταβιβάζονται ή δημιουργούνται από οποιαδήποτε αιτία εμπράγματα δικαιώματα σε αυτό ή γίνεται σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας ή εγγράφεται υποθήκη επί ακινήτου, αν δεν επισυναφθεί από το συμβολαιογράφο στο συμβόλαιο που συντάσσει, πιστοποιητικό της Φορολογικής Διοίκησης, με το οποίο πιστοποιείται ότι το ίδιο ακίνητο, με τα ίδια στοιχεία, περιλαμβάνεται στη δήλωση ενιαίου φόρου ακινήτων, καθώς και ότι ο φορολογούμενος έχει καταβάλει, ή νόμιμα απαλλαγεί από τον ΕΝ.Φ.Α. για το συγκεκριμένο ακίνητο και έχει καταβάλει, ρυθμίσει ή νόμιμα απαλλαγεί για τα υπόλοιπα ακίνητα για τα οποία είναι υπόχρεος κατά τα προηγούμενα έτη, εφόσον δεν έχει επέλθει παραγραφή. Το αυτό ισχύει και για τη σύνταξη κατακυρωτικής έκθεσης επί εκούσιου πλειστηριασμού.
2. Οι φύλακες μεταγραφών και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων υποχρεούνται να αρνηθούν τη μεταγραφή ή την καταχώριση στα κτηματολογικά βιβλία συμβολαιογραφικού εγγράφου, με το οποίο μεταβιβάζεται με οποιαδήποτε αιτία η κυριότητα ενός ακινήτου ή μεταβιβάζονται ή δημιουργούνται εμπράγματα δικαιώματα σε αυτό ή γίνεται σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας ή εγγράφεται υποθήκη επί ακινήτου εάν δεν επισυνάπτεται το πιστοποιητικό της προηγούμενης παραγράφου. Το αυτό ισχύει και κατά τη μεταγραφή ή καταχώρηση της κατακυρωτικής έκθεσης επί εκούσιου πλειστηριασμού.
3. Εάν δεν είναι δυνατή η επισύναψη στο συμβολαιογραφικό έγγραφο του πιστοποιητικού του ΕΝ.Φ.Α. της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού και για τα προηγούμενα της μεταβίβασης έτη, επισυνάπτεται για τα υπόλοιπα έτη το πιστοποιητικό του άρθρου 48 του ν.
3842/2010 (Α’ 58) για το σύνολο των ακινήτων του φορολογούμενου.
4. Επιτρέπεται η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου και πριν την εξόφληση του οφειλόμενου φόρου των παραγράφων 1 και 3 του παρόντος, με την προϋπόθεση ότι επί των οικείων πιστοποιητικών αναγράφεται το συνολικά οφειλόμενο ποσό κύριων και πρόσθετων φόρων και προσαυξήσεων, το οποίο υποχρεούται να αποδώσει, επί ποινή ακυρότητας του συμβολαίου, ο συμβολαιογράφος μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριών (3) εργασίμων ημερών από τη σύνταξή του. Για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής, το καταβληθησόμενο τίμημα δεν μπορεί να υπολείπεται του οφειλόμενου ποσού. Κατά τη μεταγραφή ή την καταχώρηση του συμβολαιογραφικού εγγράφου στα κτηματολογικά γραφεία οι φύλακες μεταγραφών και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων υποχρεούνται να αρνηθούν τη μεταγραφή ή την καταχώρηση, αν δεν προσκομισθεί κυρωμένο αντίγραφο του παραστατικού εξόφλησης του οφειλόμενου ποσού.
5. Απαγορεύεται η κατάθεση αγωγής ή οποιαδήποτε άλλη ενέργεια ενώπιον δικαστηρίου ή δημόσιας αρχής από υπόχρεο στον ΕΝ.Φ.Α. επί ακινήτου του ιδίου προσώπου, αν δεν προσκομισθεί κατά περίπτωση το πιστοποιητικό των παραγράφων 1 ή 3 του άρθρου αυτού.
6. Οι συμβολαιογράφοι, οι φύλακες μεταγραφών και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στο παρόν άρθρο, υπόκεινται σε πρόστιμο που ορίζεται σε πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ, για κάθε παράβαση. Το πρόστιμο αυτό επιβάλλεται με πράξη της Φορολογικής Διοίκησης.
7. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων καθορίζεται ο τύπος και το περιεχόμενο του πιστοποιητικού ενιαίου φόρου ακινήτων, η διαδικασία χορήγησής του και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.» 3. Στο άρθρο 50 του ν.
4174/2013 οι υφιστάμενες παράγραφοι 5 και 6 αναριθμούνται αντιστοίχως σε 7 και 8 και προστίθενται νέες παράγραφοι 5 και 6, ως εξής: «5. Οι νόμιμοι εκπρόσωποι των υπόχρεων σε ενιαίο φόρο ακινήτων νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, ο εκτελεστής διαθήκης κληρονομιαίας περιουσίας που τελεί υπό εκκαθάριση και η οποία έχει καταλειφθεί υπέρ νομικών προσώπων με τον όρο της εκτέλεσης κοινωφελών ή φιλανθρωπικών έργων, ο εκκαθαριστής ή προσωρινός διαχειριστής νομικού προσώπου, που έχει τεθεί σε εκκαθάριση ή βρίσκεται κάτω από αναγκαστική διαχείριση, καθώς και ο σύνδικος της πτώχευσης ευθύνονται σε ολόκληρο, μαζί με τους υπόχρεους, για την πληρωμή των τόκων και προστίμων που οφείλονται σε δικές τους πράξεις ή παραλείψεις.
6. Οι τελευταίοι κύριοι ή επικαρπωτές ή επιφανειούχοι των ακινήτων ευθύνονται σε ολόκληρο μαζί με τους υπόχρεους για την πληρωμή του ΕΝ.Φ.Α. που βαρύνει το δικαίωμα που απέκτησαν. Τα πρόσωπα αυτά έχουν δικαίωμα να προσφύγουν στη διαδικασία του άρθρου 63 του παρόντος εντός εξήντα (60) ημερών από την κοινοποίηση με συστημένη επιστολή της Φορολογικής Διοίκησης.» 4. Το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης α’ της παραγράφου 1 του άρθρου 55 του ν.
4174/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«α) η απόκρυψη καθαρών εισοδημάτων από οποιαδήποτε πηγή ή η απόκρυψη στοιχείων που αποτελούν αντικείμενο ή συνθέτουν το αντικείμενο του ενιαίου φόρου ακινήτων με μη υποβολή δήλωσης ή με υποβολή ανακριβούς δήλωσης και με σκοπό τη μη πληρωμή φόρου εισοδήματος ή του ενιαίου φόρου ακινήτων.»
Άρθρο 9 Εξόφληση φόρου Στο τέλος του άρθρου 43 του ν.
4174/2013 (ΚΦΔ) προστίθεται νέα παράγραφος ως εξής: «7. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, μπορεί να επιτρέπεται η εξόφληση του συνόλου ή μέρους οφειλομένου φόρου από οφειλέτη που βρίσκεται σε αδυναμία να τον καταβάλει με μετρητά, μετά από αίτησή του, με μεταβίβαση σε τρίτον της πλήρους κυριότητας του ακινήτου και ταυτόχρονη εκχώρηση της απαίτησης καταβολής του τιμήματος ή μέρους αυτού στο Ελληνικό Δημόσιο. Με όμοια απόφαση καθορίζεται η διαδικασία εξόφλησης του φόρου και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου. »
Άρθρο 10 Μεταβατικές και καταργούμενες διατάξεις 1. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται οι διατάξεις των άρθρων 27 έως και 50 του ν.
3842/2010. 2. Οι καταργούμενες διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζονται και μετά την 1η Ιανουαρίου 2014 :α) σε υποθέσεις φόρου ακίνητης περιουσίας, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε μέχρι την κατάργησή τους. β) στις υποθέσεις του ενιαίου φόρου ακινήτων, όπου ρητά ορίζεται στις διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου.
Άρθρο 11 Έναρξη ισχύοςΟι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου ισχύουν από 1.1.2014 και για κάθε επόμενο οικονομικό έτος.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΟΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ» Α. ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Η σταδιακή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας στηρίζεται στον περιορισμό των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών ανισορροπιών και αποτυπώνεται στην ήδη βελτιωμένη επίδοση των βασικών μακροοικονομικών δεικτών του έτους 2013. Η ύφεση αναμένεται μικρότερη των αρχικών εκτιμήσεων, η μείωση των τιμών περιορίζει τη μείωση των πραγματικών εισοδημάτων, ενώ η σημαντική βελτίωση του εξωτερικού τομέα και η αύξηση των εξαγωγών αντανακλά την ανάκτηση της απώλειας ανταγωνιστικότητας της προηγούμενης δεκαετίας. Η εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία ανακτάται και αποτυπώνεται στην παρατηρούμενη αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων στη χώρα. Από την άλλη πλευρά, στον τομέα των επενδύσεων συνεχίζεται η συρρίκνωση ιδίως της αγοράς ακινήτων, αλλά και των κατασκευών. Καθοριστικός παράγοντας είναι η έλλειψη ρευστότητας λόγω σημαντικής μείωσης της πιστωτικής επέκτασης προς τις εγχώριες επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Η σταδιακή βελτίωση του οικονομικού κλίματος για το σύνολο της οικονομίας αλλά και ειδικότερα, στις κατασκευές, σηματοδοτεί σταδιακή ανάκτηση των προσδοκιών των επενδυτών και αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της επενδυτικής δραστηριότητας τα επόμενα χρόνια. Η συμβολή των διαρθρωτικών πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης κρίνεται καθοριστική για την εμπροσθοβαρή αύξηση της ρευστότητας στον τομέα των επενδύσεων. Στον αντίποδα των θετικών εξελίξεων, η σημαντική αύξηση της ανεργίας όπως και η διάρθρωση αυτής, με υψηλά ποσοστά νέων και μακροχρόνια ανέργων, αποτελεί υψηλό κοινωνικό κόστος. Αντιδρώντας με κάποιο βαθμό υστέρησης στην πορεία της οικονομικής δραστηριότητας, η ανεργία αναμένεται να αρχίσει σταδιακά να μειώνεται από το 2014. Δεδομένων των βραχυπρόθεσμων εξελίξεων, εκτιμάται ότι ήδη από το 2014 αναμένεται θετικός ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ (0,6%) σε σταθερές τιμές. Η ολοκλήρωση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω την αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας μακροπρόθεσμα. Τέλος, η διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων κρίνεται επιτακτική και αναμένεται να βελτιώσει σημαντικά τη δυναμική του δημοσίου χρέους.Με στόχο τη διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας της χώρας και την εξασφάλιση των δημοσίων εσόδων, με τις προτεινόμενες διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου καταργείται ο φόρος στην ακίνητη περιουσία (Φ.Α.Π.) και θεσπίζεται από 1.1.2014
Ενιαίος Φόρος Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Α.), σε όλα τα ακίνητα της χώρας με κριτήρια την έκταση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ακινήτου. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τις ήδη ψηφισθείσες διατάξεις του ν.
4152/2013 (Α’ 107) η ισχύς του Έκτακτου Ειδικού Τέλους Ακινήτων (Ε.Ε.Τ.Α.) που ίσχυσε για το έτος 2013, ως συνέχεια του Ε.Ε.Τ.ΗΔ.Ε. (Έκτακτου Ειδικού Τέλους Ηλεκτροδοτούμενων Επιφανειών που ίσχυσε για τα έτη 2011 και 2012) παύει. Τα παραπάνω τέλη στα ακίνητα επιβλήθηκαν για επιτακτικούς λόγους εθνικού συμφέροντος, προκειμένου να καταστεί δυνατή η άμεση μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος με κριτήριο την καθολικότητα, την αναλογικότητα και την προσφορότητα, ως το λιγότερο επαχθές μέτρο, δεδομένων των δημοσιονομικών του κράτους στη συγκεκριμένη οικονομική συγκυρία και ως επιβαλλόμενο σε περιουσία, της οποίας η πραγματική αξία εξαρτάται απολύτως από την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων της χώρας και τη σταθερή επιδίωξη για δημοσιονομική ανεξαρτησία με την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων. Ο ενιαίος φόρος των ακινήτων στοχεύει στην καθολική φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, δηλαδή στη φορολόγηση όλων των ακινήτων που βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια, ανεξαρτήτως της ηλεκτροδότησης ή μη, διευρύνοντας καθοριστικά με τον τρόπο αυτό τη φορολογητέα ύλη, με συνέπεια τη δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών στα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή οντότητες σε όλη τη χώρα. Β. ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ Επί του άρθρου 1 Στις παραγράφους 1 και 2 και 3 του άρθρου 1 ορίζεται το πεδίο εφαρμογής του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Α.) και το αντικείμενο αυτού. Ο ΕΝ.Φ.Α. επιβάλλεται στα εμπράγματα δικαιώματα πλήρους κυριότητας, ψιλής κυριότητας, επικαρπίας, οίκησης, σύμφωνα με όσα ορίζει ο αστικός κώδικας αλλά και κάθε άλλη υφιστάμενη διάταξη (δικαιώματα μεταλλειοκτησίας κλπ), και επιφανείας σύμφωνα με το ν.
3986/2011 καθώς και στα ενοχικά δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης, βοηθητικών χώρων και κολυμβητικών δεξαμενών, που βρίσκονται σε κοινόκτητο τμήμα ακινήτου, όπως αυτά ισχύουν την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας, ανεξάρτητα από τις μεταβολές που τυχόν επέρχονται κατά τη διάρκεια του έτους αυτού είτε στο ακίνητο είτε στο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Τα δε ακίνητα πρέπει να βρίσκονται στην Ελλάδα και να ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή κάθε είδους νομικές οντότητες την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους. Σύμφωνα με την παράγραφο 4 λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση του ακινήτου. Τα στοιχεία του ακινήτου προκύπτουν από την οριστική εγγραφή του στα κτηματολογικά γραφεία και σε περίπτωση μη οριστικής εγγραφής με τον τίτλο κτήσης του. Σε περίπτωση έλλειψης των παραπάνω, λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση του ακινήτου. Σε περίπτωση που η επιφάνεια του ακινήτου διαφοροποιείται από αυτή που αναγράφεται στην οριστική εγγραφή στα κτηματολογικά γραφεία ή στο συμβόλαιο ή στην οικοδομική άδεια, ή σε περίπτωση που η πραγματική και νομική κατάσταση του ακινήτου είναι διαφορετική από εκείνη που αναγράφεται στην οριστική εγγραφή στα κτηματολογικά γραφεία ή στο συμβόλαιο ή στην οικοδομική άδεια, είναι σκόπιμο να γίνεται διόρθωση των στοιχείων των ακινήτων από τους φορολογούμενους προκειμένου ο ΕΝ.Φ.Α. να επιβάλλεται στη βάση της πραγματικής και νομικής κατάστασης για την αποφυγή επιβολής φορολογίας μετά από έλεγχο και διασταυρώσεις των στοιχείων των ακινήτων εντός της προθεσμίας παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου. Επί του άρθρου 2Στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 2, ορίζεται το υποκείμενο του φόρου, το οποίο είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κάθε είδους νομική οντότητα ανεξάρτητα από ιθαγένεια, κατοικία ή έδρα, ανάλογα με το εμπράγματο δικαίωμα και το ποσοστό του, ήτοι ο αποκτών εμπράγματα δικαιώματα από οποιαδήποτε αιτία, ο επιφανειούχος, ο υπερθεματιστής, ο κληρονόμος, ο αποκτών εμπράγματα δικαιώματα εκ προσυμφώνου με αυτοσύμβαση με εξαίρεση τα εργολαβικά προσύμφωνα, ο αποκτών εμπράγματα δικαιώματα σε διαμερίσματα – κατοικίες του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, χωρίς οριστικά παραχωρητήρια ή με παραχωρητήρια από το Δημόσιο ή τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο κηδεμόνας για τα ακίνητα σχολάζουσας κληρονομιάς, για όσο διάστημα τα διαχειρίζεται και τα διοικεί, ο εκτελεστής διαθήκης για τα κληρονομιαία ακίνητα, για όσο διάστημα τα διαχειρίζεται και τα διοικεί, ο μεσεγγυούχος ακινήτου, για όσο διάστημα τα διαχειρίζεται και τα διοικεί, ο εργολάβος για ακίνητο το οποίο συμφωνήθηκε να μεταβιβασθεί και δεν έχει μεταβιβασθεί από τον οικοπεδούχο στον εργολάβο ή σε τρίτα πρόσωπα που αυτός θα υποδείξει, εφόσον έχουν παρέλθει τρία έτη από την έκδοση της οικοδομικής άδειας ή έχουν εκμισθωθεί ή χρησιμοποιηθεί με οποιονδήποτε τρόπο εντός των τριών αυτών ετών από τον εργολάβο και ο σύνδικος της πτώχευσης, για όσο διάστημα τα διαχειρίζεται και τα διοικεί. Σε περιπτώσεις επιδίκων ακινήτων υπόχρεος σε φόρο είναι ο νομέας τους.Επιπλέον αν κάποιος χρησιμοποιεί ακίνητα που ανήκουν σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς τη συναίνεσή του, τότε υποχρεούται στην καταβολή του φόρου για το ακίνητο αυτό. Αυτονόητα από την ρύθμιση αυτή δεν θίγονται ειδικές διατάξεις που ρυθμίζουν την επιβολή διοικητικών κυρώσεων και κάθε άλλη υποχρέωση για εκείνο (φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα) που χρησιμοποιεί τα παραπάνω ακίνητα (πχ διατάξεις περί προστασίας της περιουσίας κλπ).Στις παραγράφους 3, 4 και 5 ορίζεται ρητά ότι ο πλήρης κύριος υποχρεούται στην καταβολή του συνολικού φόρου και σε περίπτωση μη πλήρους κυριότητας, ο φόρος επιμερίζεται μεταξύ του ψιλού κυρίου και του επικαρπωτή με τους κανόνες που ορίζονται στις παραγράφους αυτές. Επίσης ορίζεται ότι ο φόρος στην οίκηση και στο δικαίωμα της επιφάνειας ισούται με το φόρο του αναλογεί στην επικαρπία.Στην παράγραφο 6 ρυθμίζεται ο φόρος που αναλογεί στο δικαίωμα της αποκλειστικής χρήσης των χώρων που εμπίπτουν στις διατάξεις του παρόντος. Η αποκλειστική χρήση δημιουργείται κατόπιν συμφωνίας των ιδιοκτητών, που έχει περιβληθεί τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου, με την οποία παραχωρείται η χρήση των κοινόχρηστων ή κοινόκτητων χώρων ακινήτου αποκλειστικά σε έναν ή ορισμένους ιδιοκτήτες ορόφου ή διαμερίσματος. Οι χώροι αυτοί δεν μπορούν να μεταβιβαστούν μόνοι τους, αλλά αποτελούν πάντοτε αναπόσπαστο μέρος (παρακολούθημα) μιας οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας προς ωφέλεια του εκάστοτε κυρίου αυτής. Στην παράγραφο 7 ορίζεται ότι ο φόρος που αναλογεί σε ακίνητο που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης και χρησιμοποιείται από τρίτο χωρίς τη συναίνεση του κυρίου ισούται με το φόρο που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα και βαρύνει αποκλειστικά και μόνο τον τρίτο. Επί του άρθρου 3Στο άρθρο αυτό ορίζονται οι απαλλαγές από τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων Συγκεκριμένα απαλλάσσονται τα δικαιώματα στα ακίνητα τα οποία: α) ανήκουν στο Δημόσιο, στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και στην Εταιρεία των Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ Α.Ε.), β) ανήκουν σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), που εντάσσονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και σε Ο.Τ.Α. και ιδιοχρησιμοποιούνται. Είναι αυτονόητο ότι δεν εμπίπτουν στη φορολόγηση τα κοινής χρήσεως πράγματα που ανήκουν σε Ο.Τ.Α., σύμφωνα με το άρθρο 967 του Α.Κ , καθώς και τα προορισμένα για την εξυπηρέτηση δημοτικών και κοινοτικών σκοπών ακίνητα (π.χ. δημοτικά στάδια, δημοτικά θέατρα κ.λπ.).Οι ανώνυμες εταιρείες της Γενικής Κυβέρνησης, εκτός από το ΤΑΙΠΕΔ και την ΕΤΑΔ ΑΕ υπάγονται στον ΕΝ.Φ.Α. γ) Ανήκουν σε ξένα κράτη, εφόσον το ακίνητο χρησιμοποιείται για την εγκατάσταση πρεσβείας ή προξενείου του ξένου κράτους ή για την εγκατάσταση πρεσβευτή, πρόξενου και λοιπών διπλωματικών αντιπροσώπων και πρακτόρων του ξένου κράτους, με τον όρο της αμοιβαιότητας. Η απαλλαγή θα ισχύσει μόνο αν, με βάση τη νομοθεσία του αλλοδαπού κράτους, τα ακίνητα που βρίσκονται στο κράτος αυτό και ανήκουν στην Ελλάδα και χρησιμοποιούνται ως εγκατάσταση της ελληνικής Πρεσβείας ή προξενείου απαλλάσσονται του αντίστοιχου φόρου. Επιπλέον, η απαλλαγή που αφορά αποκλειστικά τα ακίνητα για την εγκατάσταση των πρεσβευτών, προξένων, διπλωματικών αντιπροσώπων ή πρακτόρων, οι οποίοι είναι διαπιστευμένοι στην Ελλάδα το έτος φορολογίας.δ) Ανήκουν σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) που δεν εντάσσονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και ιδιοχρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την εκπλήρωση μορφωτικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού, αθλητικού, θρησκευτικού, φιλανθρωπικού και κοινωφελούς σκοπού ε) Ανήκουν σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) που δεν εντάσσονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και ιδιοχρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την εκπλήρωση μορφωτικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού, αθλητικού, θρησκευτικού, φιλανθρωπικού και κοινωφελούς σκοπού. στ) Ανήκουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες των γνωστών θρησκειών και δογμάτων κατά την παράγραφο 2 του άρθρου 13 του Συντάγματος και στο Άγιο Όρος και ιδιοχρησιμοποιούνται για την εκπλήρωση του λατρευτικού, θρησκευτικού και κοινωφελούς έργου τους. Τα ακίνητα της χερσονήσου του Άθω, από τη Μεγάλη Βίγλα και πέρα, η οποία αποτελεί την περιοχή του Αγίου Όρους, απαλλάσσονται λόγω της συνταγματικής κατοχύρωσης του ειδικού καθεστώτος του. Στην έννοια των απαλλασσομένων ακινήτων εντάσσονται και αυτά που ανήκουν σε γνωστές θρησκείες ή δόγματα και στεγάζουν τις υπηρεσίες που εξυπηρετούν τις διοικητικές ανάγκες αυτών. Δεν γίνεται αναλυτική καταγραφή γνωστών θρησκειών, δεδομένου ότι όλες οι γνωστές θρησκείες και δόγματα απαλλάσσονται εφόσον εμπίπτουν στην παράγραφο 2 του άρθρου 13 του Συντάγματος. Στην περίπτωση αυτή εμπίπτουν τα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα που ανήκουν π.χ. στο Ιερό Κοινό του Πανάγιου Τάφου, στην Ιερά Μονή του Όρους Σινά, στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, στο Πατριαρχείο Αντιοχείας, στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας και λοιπά. Η έννοια του κοινωφελούς σκοπού για τις περιπτώσεις δ’, ε’ και στ’ λαμβάνεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στον α.ν. 2039/1939.ζ) Ανήκουν στα νομικά πρόσωπα που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς διοίκησης και διαχείρισης του ν.3647/2008 (Α’ 37) και ιδιοχρησιμοποιούνται. Επίσης, απαλλάσσονται τα δικαιώματα στα ακίνητα αποκλειστικά κατά το μέρος για το οποίο υφίσταται απαγόρευση οποιασδήποτε χρήσης σύμφωνα με τον ισχύοντα Πολεοδομικό Σχεδιασμό (ιδίως ρυμοτομικό βάρος, ρυμοτομική απαλλοτρίωση), ή για λόγους προστασίας μνημείων και αρχαιοτήτων (ιδίως αρχαιολογική δέσμευση για ανασκαφές, κήρυξη αρχαιολογικού χώρου), καθώς και για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος (π.χ. ζώνη NATURA, συνθήκη RAMSAR), που έχει επιβληθεί από οποιοδήποτε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης και με την προϋπόθεση ότι η δέσμευση αυτή δεν συνοδεύεται από αξίωση ή καταβολή σχετικής αποζημίωσης. Αν η παραπάνω απαγόρευση οποιασδήποτε χρήσης συνοδεύεται από αξίωση αποζημίωσης δεν συντρέχει περίπτωση απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Α. Σε όλες τις περιπτώσεις που δεσμεύονται ακίνητα με μερική απαγόρευση ορισμένης χρήσης, η οποία συνεπάγεται επιτρεπτές χρήσεις (π.χ. βοσκότοπος, πολεοδόμηση υπό όρους, καλλιέργεια κλπ. ) δεν προβλέπεται απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Α. Στις περιπτώσεις αυτές είναι αυτονόητο ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες του Δημοσίου χορηγούν βεβαιώσεις προκειμένου να αντιστοιχεί η υπαγωγή στον ΕΝ.Φ.Α. στις επιτρεπτές χρήσεις και μόνο κατά το μέρος του ακινήτου όπου υπάρχει αυτή η μερική απαγόρευση. Στις περιπτώσεις μερικής απαγόρευσης χρήσης που δεν συνοδεύεται από αξίωση αποζημίωσης, ο ΕΝ.Φ.Α. μειώνεται κατά τριάντα τοις εκατό (30%) του οφειλόμενου ΕΝ.Φ.Α. για το μέρος του ακινήτου που αφορά. Επίσης, απαλλάσσεται από τον ΕΝ.Φ.Α. το ακίνητο για το οποίο έχει διαταχθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση η αποδέσμευση από απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος και δεν έχει εκδοθεί σχετική πράξη της Διοίκησης για την ως άνω αποδέσμευση, καθώς και όταν έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση αποζημίωσης για απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος και δεν έχει καταβληθεί η αποζημίωση μετά από ένα (1) έτος από το έτος έκδοσης της παραπάνω απόφασης. Είναι αυτονόητο ότι αυτό αφορά μόνο το μέρος του ακινήτου που αφορά η αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Τέλος, ρητά ορίζεται ότι κάθε άλλη διάταξη, γενική ή ειδική, που αφορά απαλλαγές από φόρους ή τέλη, δεν εφαρμόζεται για τον Ενιαίο Φόρο Ακίνητης Περιουσίας, με την εξαίρεση των συμβάσεων παραχώρησης του Ελληνικού Δημοσίου που έχουν κυρωθεί με νόμο μέχρι την κατάθεση του παρόντος νόμου στη Βουλή, εφόσον σ’ αυτές έχει προβλεφθεί η πλήρης απαλλαγή από φόρους ακίνητης περιουσίας έναντι του Δημοσίου. Επί του άρθρου 4Στο άρθρο αυτό καθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του φόρου, με βάση τη θέσπιση τριών(3) διαφορετικών κατηγοριών ακινήτων, ήτοι: των κτισμάτων, των γηπέδων εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού και των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού. Συγκεκριμένα:Ο φόρος για τα κτίσματα ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας του κτίσματος επί το βασικό φόρο, που προκύπτει από τη τιμή ζώνης σε συνδυασμό με τη φορολογική ζώνη, επί το συντελεστή παλαιότητας κτίσματος, επί το συντελεστή ορόφου ή μονοκατοικίας και επί το συντελεστή πρόσοψης, καθώς και επί τον συντελεστή βοηθητικών χώρων, και το συντελεστή ημιτελούς κτίσματος, κατά περίπτωση.Ο φόρος για τα ειδικά κτίρια ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας του κτίσματος, επί το βασικό φόρο, που προκύπτει από τη τιμή ζώνης σε συνδυασμό με τη φορολογική ζώνη, επί το συντελεστή παλαιότητας κτίσματος, επί το συντελεστή απομείωσης επιφάνειας, καθώς και επί το συντελεστή βοηθητικών χώρων και το συντελεστή ημιτελούς κτίσματος, κατά περίπτωση.
Κτίσματα εντός ή εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, για τα οποία δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, καθώς και τα ειδικά κτίρια, εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης της Δημοτικής Ενότητας στην οποία βρίσκονται. Αν δεν έχουν καθοριστεί τιμές ζώνης στη Δημοτική Ενότητα εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης του οικείου Δήμου και αν δεν έχουν καθοριστεί τιμές ζώνης στο Δήμο, εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης της οικείας Περιφερειακής Ενότητας.Ο φόρος για τα γήπεδα εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού είναι το γινόμενο της επιφανείας του γηπέδου σε τ.μ. επί το συντελεστή φόρου που αντιστοιχεί στη μοναδιαία αξία του γηπέδου, η οποία προκύπτει ως λόγος της φορολογητέας αξίας του γηπέδου, βάσει της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας, προς τη συνολική επιφάνεια του γηπέδου. Η φορολογητέα αξία του οικοπέδου ισούται με το γινόμενο του συντελεστή οικοπέδου επί την συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου, τον συντελεστή πρόσοψης και την επιφάνεια του οικοπέδου.
Εφόσον υπάρχει κτίσμα (οποιασδήποτε κατηγορίας) εντός του γηπέδου, η επιφάνεια που φορολογείται είναι αυτή που προκύπτει ως υπόλοιπο από τη μη χρήση του συντελεστή δόμησης. Ο συντελεστής οικοπέδου (ΣΟικ) και η συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου, καθώς και ο συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου (ΣΑΟ) για τον υπολογισμό της συνολικής τιμής εκκίνησης του οικοπέδου, λαμβάνονται όπως ορίζονται κάθε φορά στις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 41 του ν.1249/1982. Αν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή στην οποία δεν έχουν καθοριστεί με τις κανονιστικές αποφάσεις του άρθρου 41 του ν.1249/1982 ΣΟικ και ΣΑΟ λαμβάνονται οι χαμηλότεροι ΣΟικ και ΣΑΟ της χαμηλότερης τιμής ζώνης της οικείας Δημοτικής Ενότητας, όπως ορίζονται κάθε φορά στις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 41 του ν.1249/1982, και αν δεν έχουν καθοριστεί τέτοιες ζώνες και τέτοιοι συντελεστές στη Δημοτική Ενότητα λαμβάνονται οι κατώτερες αντίστοιχες τιμές του οικείου Δήμου. Για γήπεδα τα οποία βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, ο φόρος προκύπτει από το Βασικό Συντελεστή Φορολογίας που καθορίζεται σε 0,0015 του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (1,5 ευρώ ανά στρέμμα) με την εφαρμογή των συντελεστών θέσης, χρήσης, απόστασης από τη θάλασσα και κατά περίπτωση των συντελεστών απομείωσης επιφάνειας, πρόσοψης σε εθνική ή επαρχιακή οδό και ύπαρξης οικίας.Δε εφαρμόζεται συντελεστής κατοικίας εφόσον ο φορολογούμενος, η σύζυγος και τα εξαρτώμενα κατά τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος τέκνα της οικογένειάς του, δεν έχουν εμπράγματα δικαιώματα της παραγράφου 2 του άρθρου 1 σε άλλη κατοικία, σύμφωνα με τη δήλωση στοιχείων ακινήτων και τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, και η οικία που υπάρχει στο γήπεδο έχει επιφάνεια κύριων χώρων μικρότερη των 150 μ2.Επιπλέον στο άρθρο αυτό γίνεται ιδιαίτερη μνεία για τον τρόπο υπολογισμού του φόρου των γηπέδων, που χρησιμοποιούνται για τον ελλιμενισμό σκαφών και αεροσκαφών, των λωρίδων γης, στις οποίες βρίσκονται σιδηροτροχιές καθώς και των εδαφοτεμαχίων έδρασης πύργων και γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ή βρίσκονται εντός των ορίων των περιοχών που ορίζονται από τις διατάξεις των ν.4458/1985 (Βιομηχανικές Περιοχές), ν.2545/1997 (Βιομηχανικές Επιχειρηματικές Περιοχές) και ν.
3982/2011 (Επιχειρηματικά Πάρκα), ανάλογα με το αν βρίσκονται εντός ή εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού.Επί του άρθρου 5Στο άρθρο αυτό ορίζεται η βάση προσδιορισμού του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων, η δήλωση ΕΝ.Φ.Α. και ο χρόνος υποβολής της.
Συγκεκριμένα ορίζεται ότι για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Α. κατά το έτος 2014 λαμβάνονται υπόψη οι δηλώσεις στοιχείων ακινήτων που προβλέπονται στο άρθρο 23 του ν.
3427/2005 (Α’ 312) για μεν τα φυσικά πρόσωπα, οι δηλώσεις των ετών 2005 έως και 2014 και για δε τα νομικά πρόσωπα, οι δηλώσεις 2013 και 2014. Τα στοιχεία που προκύπτουν από τις δηλώσεις αυτές αποτελούν τη «Δήλωση ΕΝ.Φ.Α.» έτους 2014, η οποία συντίθεται μηχανογραφικά από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και χρησιμοποιείται ως βάση για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Α.Για κάθε επόμενο έτος, ως δήλωση ορίζεται η δήλωση ΕΝ.Φ.Α. του προηγούμενου έτους, με τις μεταβολές της περιουσιακής κατάστασης που επήλθαν, όπως αυτές απεικονίζονται κατά την 1η Ιανουάριου του επομένου έτους στη δήλωση στοιχείων ακινήτων.Επιπλέον προβλέπεται υποχρέωση του φορολογουμένου για υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων εντός τριάντα (30) ημερών από την ημέρα της μεταβολής και σε κάθε περίπτωση όχι αργότερα της 31ης Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Επί του άρθρου 6Με το άρθρο αυτό προβλέπεται χορήγηση έκπτωσης πενήντα τοις εκατό (50%) ή και εκατό τοις εκατό (100%) σε ευπαθείς ομάδες καθώς και η αναστολή πληρωμής φόρου για νομικά πρόσωπα.Συγκεκριμένα σε περίπτωση διαπιστωμένης οικονομικής αδυναμίας ορίζονται τα κριτήρια για την ετήσια έκπτωση από το φόρο των φυσικών προσώπων, σε ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) ή και εκατό τοις εκατό (100%). Επιπλέον ορίζονται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση αναστολής πληρωμής του φόρου από τα νομικά πρόσωπα, η οποία δεν μπορεί να χορηγηθεί σε περισσότερα από τρία έτη σε διάστημα δέκα ετών.Οι διαδικασίες χορήγησης της έκπτωσης, οι διαδικασίες χορήγησης της αναστολής πληρωμής και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών ορίζονται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων. Επί του άρθρου 7Στο άρθρο αυτό ορίζεται ο τρόπος πληρωμής του ΕΝ.Φ.Α., ο οποίος καταβάλλεται είτε εφάπαξ, μέσα στην προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης, με παροχή έκπτωσης ποσού ίσου με 1,5% του συνολικά οφειλόμενου φόρου είτε σε δόσεις, με την τελευταία εξ αυτών καταβλητέα μέχρι την τελευταία εργάσιμη μέρα του Δεκεμβρίου του έτους έκδοσης της πράξης προσδιορισμού φόρου. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων καθορίζονται τα ειδικότερα θέματα καταβολής του φόρου. Επί του άρθρου 8Με τις προτεινόμενες διατάξεις του άρθρου αυτού, αφενός, συμπληρώνονται διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν.
4174/2013Α΄170/2013), αφετέρου δε καθορίζονται οι υποχρεώσεις τρίτων για τον ΕΝ.Φ.Α. και συγκεκριμένα ως προς την υποχρέωση επισύναψης πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Α. στα συμβολαιογραφικά έγγραφα με τα οποία μεταβιβάζεται με οποιαδήποτε αιτία η κυριότητα ακινήτου ή μεταβιβάζονται ή δημιουργούνται εμπράγματα δικαιώματα σε αυτό ή γίνεται σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας ή εγγράφεται υποθήκη επί ακινήτου ή συντάσσεται κατακυρωτική έκθεση επί εκούσιου πλειστηριασμού.
Ακολούθως, καθορίζονται οι προϋποθέσεις για την έκδοσή του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Α. και οι κυρώσεις για τη μη τήρηση των υποχρεώσεων που θεσπίζονται με το άρθρο αυτό.Εάν δεν είναι δυνατή η επισύναψη στο συμβολαιογραφικό έγγραφο του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Α. και για όλα ή κάποια από τα προηγούμενα της μεταβίβασης έτη, επισυνάπτεται για τα έτη αυτά πιστοποιητικό του άρθρου 48 του ν.
3842/2010, για το σύνολο των ακινήτων του φορολογούμενου.Επίσης, ορίζεται ότι είναι απαράδεκτη η συζήτηση της αγωγής ή οποιαδήποτε άλλη ενέργεια ενώπιον δικαστηρίου ή δημόσιας αρχής από υπόχρεο στον ΕΝ.Φ.Α. επί ακινήτου του ίδιου προσώπου, εάν δεν προσκομισθεί σχετικό πιστοποιητικό για το φόρο στα ακίνητα, ενώ προσδιορίζονται και τα πρόσωπα που ευθύνονται εις ολόκληρον μαζί με τους υπόχρεους για την πληρωμή των τόκων και προστίμων σχετικών με τον ΕΝ.Φ.Α. που οφείλονται σε δικές τους πράξεις ή παραλείψεις.Επιπλέον, ορίζεται ότι οι τελευταίοι κύριοι ή επικαρπωτές ή επιφανειούχοι των ακινήτων ευθύνονται εις ολόκληρον μαζί με τους υπόχρεους για την πληρωμή του ΕΝ.Φ.Α. που βαρύνει το δικαίωμα που απέκτησε. Τα πρόσωπα αυτά έχουν δικαίωμα να προσφύγουν στη διαδικασία του άρθρου 63 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, εντός εξήντα (60) ημερών από την κοινοποίηση με συστημένη επιστολή της Φορολογικής Διοίκησης.Τέλος, ορίζεται παράβαση φοροδιαφυγής η απόκρυψη στοιχείων που αποτελούν αντικείμενο ή συνθέτουν το αντικείμενο του ενιαίου φόρου ακινήτων με μη υποβολή δήλωσης ή με υποβολή ανακριβούς δήλωσης και με σκοπό τη μη πληρωμή φόρου. Επί του άρθρου 9Στο άρθρο αυτό θεσπίζεται η δυνατότητα εξόφληση μέρους ή συνόλου οφειλομένου φόρου με μεταβίβαση σε τρίτον της πλήρους κυριότητας του ακινήτου και ταυτόχρονη εκχώρηση της απαίτησης καταβολής του τιμήματος ή μέρους αυτού στο Ελληνικό Δημόσιο. Είναι αυτονόητο ότι στις περιπτώσεις αυτές η αξία του ακινήτου που λαμβάνεται υπόψη δεν μπορεί να υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας του. Επί των άρθρων 10 και 11 Με το άρθρο αυτό ορίζεται ότι οι διατάξεις των άρθρων 27 έως και 50 του ν.
3842/2010 καταργούνται από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, αλλά συνεχίζουν να εφαρμόζονται στις υποθέσεις φόρου ακίνητης περιουσίας για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε μέχρι την κατάργησή τους, καθώς και στις υποθέσεις του ΕΝ.Φ.Α., όπου ρητά ορίζεται, όπως στην υποχρέωση λήψης πιστοποιητικού του άρθρου 48 του ν.
3842/2010 στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η προσκόμιση πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Α.Με το άρθρο 11 ορίζεται ως ημερομηνία έναρξης επιβολής του ΕΝ.Φ.Α. η 1η Ιανουαρίου 2014.
Επιστολή ΔιαβούλευσηςΜε το παρόν σχέδιο νόμου που κατατίθεται για δημόσια διαβούλευση, εισάγεται ο
Ενιαίος Φόρος Ακινήτων (ΕΝΦΑ) και καταργούνται το ΕΕΤΑ (πρώην ΕΕΤΗΔΕ) και ο ΦΑΠ, φόροι οι οποίοι έκλεισαν τον κύκλο τους. Γνώμονας στο σχεδιασμό του νέου φόρου είναι η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η δίκαιη κατανομή του φορολογικού βάρους σε όσο το δυνατόν περισσότερους φορολογούμενους.Ο ΕΝΦΑ, ο οποίος αντικαθιστά τους προηγούμενους φόρους, έχει τα εξής κύρια χαρακτηριστικά:1. Ο ΕΝΦΑ επιβάλλεται επί του ακινήτου με κριτήριο την έκταση, την τοποθεσία και άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ακινήτου. Υπ’ αυτή την έννοια πρόκειται για αμιγή φόρο στην κατοχή ακινήτων, παρά για φόρο επί της συνολικής περιουσίας του φορολογουμένου.2. Ο ΕΝΦΑ, αφού επιβληθεί επί του ακινήτου, στη συνέχεια κατανέμεται μεταξύ των συνιδιοκτητών του κάθε ακινήτου, ανάλογα με τα εμπράγματα δικαιώματά τους. Με τον τρόπο αυτό καταπολεμάται η φοροαποφυγή μέσω του διαμοιρασμού της ακίνητης περιουσίας. Ο κάθε φορολογούμενος θα παραλαμβάνει ενιαίο λογαριασμό με το φόρο που προκύπτει για το κάθε ακίνητο που πιθανόν κατέχει.3. Ο ΕΝΦΑ επιβάλλεται με ενιαίο τρόπο σε κάθε είδους ακίνητη περιουσία, κτίρια και γήπεδα, ανεξαρτήτως της νομικής μορφής του ιδιοκτήτη (φυσικό πρόσωπο, ή διαφόρων ειδών νομικά πρόσωπα). Με τον τρόπο αυτό καθίσταται άνευ αντικειμένου η φοροαποφυγή μέσω της μετατόπισης του φόρου σε πρόσωπα με χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση.4. Όλα τα ακίνητα είναι αντικείμενο φορολογίας, εκτός αυτών που ανήκουν στο στενό δημόσιο τομέα, ενώ προκειμένου για άλλους φορείς του Δημοσίου, μη κερδοσκοπικά ιδρύματα κ.λπ. είναι όλοι υποκείμενοι στο φόρο για ακίνητα που δεν ιδιοχρησιμοποιούν. Εξαίρεση αποτελούν μόνο ακίνητα που είναι δεσμευμένα από το δημόσιο, χωρίς καμία αποζημίωση, ή θα έπρεπε να έχουν αποδεσμευτεί ή αποζημιωθεί για την απαλλοτρίωσή τους και το δημόσιο δεν το πράττει.5. Ειδική πρόνοια έχει ληφθεί για άτομα τα οποία βρίσκονται σε οικονομική δυσπραγία και αδυνατούν να πληρώσουν το φόρο, ιδιαίτερα αν έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά, οπότε υπό προϋποθέσεις απαλλάσσονται ολοσχερώς του φόρου. Τα νομικά πρόσωπα τα οποία αδυνατούν, λόγω των συνθηκών, να αντεπεξέλθουν στη φορολογική τους υποχρέωση, μπορούν να μεταθέσουν χρονικά την πληρωμή του φόρου.Ο ΕΝΦΑ μπορεί να διακριθεί σε τρεις βασικές κατηγορίες:1. Φόρος επί των κτιρίων. Η φορολογία αυτή επιβάλλεται σε όλα τα κτίσματα, με τον ίδιο τρόπο, ανεξάρτητα από το είδος του ιδιοκτήτη. Ο φόρος επιβάλλεται επί της επιφάνειας του κτίσματος ανά τετραγωνικό μέτρο. Ο βασικός φόρος κυμαίνεται από €2,3/μ2 έως €17/μ2, καθορίζεται από την τρέχουσα τιμή ζώνης του κτίσματος (ορίζονται κατ’ αντιστοιχία 20 φορολογικές ζώνες) και στη συνέχεια διαμορφώνεται αναλόγως των χαρακτηριστικών του κτίσματος (παλαιότητα, όροφος, αριθμός προσόψεων, βοηθητικοί χώροι). Ειδική πρόνοια λαμβάνεται για τα κτίρια ειδικών χρήσεων (π.χ. βιομηχανικά κτίρια, αγροτικές αποθήκες κ.λπ.), καθώς και για ειδικές συνθήκες, όπως τα ημιτελή κτίσματα.2. Φόρος επί των γηπέδων εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού (οικόπεδα). Ο φόρος επιβάλλεται επί της επιφάνειας του γηπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο, αναλόγως της μοναδιαίας αξίας του (ορίζονται κατ’ αντιστοιχία 25 φορολογικές ζώνες) και κυμαίνεται από €0,02/μ2 έως €30/μ2. Η μοναδιαία αξία του γηπέδου προκύπτει από τη συνολική αξία του γηπέδου (η οποία καθορίζεται από χαρακτηριστικά του γηπέδου, τα οποία χρησιμοποιούνται και σήμερα), που διαιρείται με τη συνολική επιφάνεια. Εφ’ όσον στα οικόπεδα βρίσκεται κτίσμα, τότε φορολογείται η επιφάνεια που υπολείπεται από τη χρήση του συντελεστή αξιοποίησης του οικοπέδου. Στην περίπτωση αυτή, επίσης, στο μέρος του οικοπέδου που φορολογείται, ο φόρος μειώνεται κατά 25%. Ειδική μεταχείριση προβλέπεται για τα οικόπεδα που η χρήση τους είναι περιοριστικά καθορισμένη, όπως αεροδρόμια ή Βιομηχανικές Ζώνες, και αποτελούν πολύ ειδικές περιπτώσεις, όπως τα εδαφοτεμάχια έδρασης πυλώνων ή λωρίδες γης για σιδηροτροχιές.3. Φόρος επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού (αγροτεμάχια). Ο βασικός φόρος ανέρχεται σε 0,15 λεπτά του Ευρώ/μ2 (€1,5/στρέμμα) και στη συνέχεια διαμορφώνεται αναλόγως της Αρχικής Βασικής Αξίας του (η οποία περικλείει τα βασικά χαρακτηριστικά της γεωγραφικής θέσης του γηπέδου), καθώς και μία σειρά άλλων παραγόντων, όπως το είδος χρήσης του γηπέδου, η απόστασή του από τη θάλασσα και η πρόσοψη στο οδικό δίκτυο. Η ύπαρξη κατοικίας εντός του γηπέδου, η οποία δεν είναι μοναδική για την οικογένεια, υποδηλώνει διαφορετική χρήση του γηπέδου και, ως εκ τούτου η φορολογική επιβάρυνση του γηπέδου αυξάνεται. Ειδική πρόνοια έχει ληφθεί για την μη υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση των μεγάλων αγροτικών καλλιεργειών πάνω από τα 130 στρέμματα. Επίσης, ειδική μεταχείριση προβλέπεται για τα οικόπεδα που η χρήση τους είναι περιοριστικά καθορισμένη, όπως αεροδρόμια ή Βιομηχανικές Ζώνες, και αποτελούν πολύ ειδικές περιπτώσεις, όπως τα εδαφοτεμάχια έδρασης πυλώνων ή λωρίδες γης για σιδηροτροχιές.Σύμφωνα με το νέο νόμο, ο φορολογούμενος θα μπορεί να κάνει δήλωση μεταβολών για την ακίνητη περιουσία του οποιαδήποτε χρονική στιγμή μέσα στο έτος, θα φορολογείται δε για αυτά που είχε στην κατοχή του την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους. Προβλέπεται η δυνατότητα ο φόρος να καταβάλλεται σε δόσεις, καθώς και έκπτωση 1,5% για εφ’ άπαξ καταβολή. Πέραν των γενικών μέτρων που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών, η εισπραξιμότητα του φόρου διαφυλάσσεται και μέσω της υποχρέωσης των συμβολαιογράφων και των υποθηκοφυλάκων να βεβαιώνουν ότι έχουν εκπληρωθεί οι φορολογικές υποχρεώσεις για το ακίνητο, προκειμένου να γίνει μεταβίβαση.